मी मराठी माणूस

त्यांच्यामागे मोठाले सरदार, मानकरी, होळकर, गायकवाड, भोसले, विंचूरकर, पटवर्धन, राजेबहाद्दर, गणेशपंत बेहरे, बहिरो अनंत, घोरपडे, निंबाळकर, जाधव, दरेकर, पाटणकर, थोरात, मोहिते, भोईटे, अक्कलकोटवाले असे अनेक मानकरी निघाले. त्यांच्यामागे सातारकर महाराज अष्टप्रधान समवेत व त्यांच्यामागे नबाब पोलाजंग आणि राजेरजवाडे, संस्थानिक, परराज्यांतील वकील असा समुदाय मिरवत चालला असतां त्यांच्यामागे सरकारची मुत्सद्दी मंडळी नानाफडणीससुद्धां समागमे कारकून मंडळी,  शेटसावकार, उदमी असा पुण्यांतील समुदाय चालला. त्यांच्यामागे पागे सकल व कारखानदार सरकारचे व दरकदार पोतनीस, चिटणीस, मुजुमदार असे मिरवीत असतां त्यांच्यापाठीमागें पागा घोड्यावर स्वार होऊन चालले. उंटावरील नौबती शतावधि वाजतात. अशा थाटानें व अशा समुदायानें मोठ्या सरंजामानें चालत असतां शहरचे लोक दुरस्ता माडीवर व गच्च्यांवर उभे राहून तमाशा पहातात. त्यासमयीं शहरचें लोकांनी सोन्यारूप्याची फुलें श्रीमंतांवर उडवली. अशी स्वारी समारंभानें नवरीचे मंडपात पोहोचली.

त्या समयीं जलकुंभ मस्तकी घेऊन दासी उभ्या. दहीभात वरून ओवाळून टाकिलें. कुळंबिणी  घागरी घेऊन उभ्या होत्या त्यांस देणगी देऊन स्वारी मंडपात दाखल होऊन राजे रजवाडे, सातारकर महाराज, अष्टंप्रधान, व पोलाजंग आपले सरदार लोकसुद्धां जसे जांतेवेळेस लग्नांस गेले, तसेच येते वेळेस त्याच थाटानें मिरवत हवया, नळे, चंद्रज्योती, झाडे नानातर्‍हेची सोडीत सोडीत सुमुहूर्तानें वाड्यांत दाखल झाले. नाचरंग सर्व होऊन ल्क्ष्मीपूजन होऊन सर्वांस पानसुपारी वगैरे अत्तरगुलाब हारतुरे वाटले. मग सर्वांस घरीं जाण्यांस हुकूम झाला.

पुढील वर्णन पुढील भागात.